یکی از مهمترین مسائلی که همواره بانوان با آن مواجه هستند این است که چطور می توانند با روش های ایمن از بارداری جلوگیری نمایند.
کدام روش با بدن آنها سازگاری دارد.
تحقیقات انجام شده نشان می دهد که آی یو دی یک روش کاربردی برای پیشگیری از بارداری است.
البته کاملاً ایمن بوده و با استفاده از آن خطرات و عوارض جانبی سلامت بانوان را تهدید نمی کند.
اگر بخواهیم کمی جزئی تر در مورد آی یو دی صحبت کنیم باید بدانید که این وسیله کوچک شکلی شبیه به حرف T دارد.
در قسمت بالایی حفره رحم قرار داده میشود و مانع از رسیدن اسپرم ها به تخمک خواهند شد.
اگر آی یو دی با روش درست کارگذاری شود می تواند روشی مطمئن برای پیشگیری از بارداری باشد.
به طور کلی دو نوع آی یو دی در اختیار بانوان قرار می گیرد.
نوع اول آی یو دی های هورمونی می باشند که با ترشح ماده ای به نام پروژستین می توانند با ضخیم تر شدن دهانه رحم شرایط را برای عبور اسپرم ها غیر ممکن کنند.
اما نوع دیگر آی یو دی را مسی می نامند که با آزاد کردن یون مس مانع از لقاح تخمک و اسپرم در رحم میشود.
به طور کلی آی یو دی با هر نوعی که مورد استفاده قرار بگیرد نسبت به دیگر روش های پیشگیری از بارداری در اولویت قرار داشته و با بدن بانوان سازگار است.
افراد می توانند به محض خارج کردن آی یو دی سریعا برای بارداری اقدام کرده و هیچ گونه اثرگذاری منفی بر عملکرد رحم نخواهد داشت.
انواع آی یو دی
آی یو دی دارای دو نوع هورمونی و مسی است که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
آی یو دی هورمونی
آی یو دی هورمونی پروژسترون ترشح کرده که مخاط ضخیمی در دهانه رحم ایجاد کرده و مانع از نفوذ اسپرم به تخمک می شود.
گفته می شود آی یو دی هورمونی تاثیر بیشتری دارد.
آی یو دی مسی
در آی یو دی مسی مس آزاد شده از لقاح تخمک و اسپرم جلوگیری می کند.
نحوه گذاشتن آی یو دی
برای گذاشتن دستگاه IUD در رحم ابتدا پزشک یا پرستار داخل واژن شما ر بررسی می‌کند تا موقعیت و اندازه رحم را بررسی کند.
سپس ممکن است از یک آزمایش برای تشخیص عفونت و بیماری‌های مقاربتی استفاده شود.
در صورتی که فرد به عفونت مبتلا باشد، لازم است ابتدا درمان شود و بعد از دستگاه IUD استفاده کند.
معمولا ویزیت حدود 20 تا 30 دقیقه طول می‌کشد و نصب دستگاه IUD نیز به حدود 5 دقیقه زمان نیاز دارد.
برای شروع وازن باز نگه داشته میشود و IUD از طریق دهانه رحم داخل رحم قرار می‌گیرد.
قرار دادن دستگاه IUD ممکن است برای برخی افراد ناراحت‌کننده و یا دردناک باشد. در این شرایط از بی‌حسی موضعی استفاده میشود.
ممکن است بعد از نصب آی یو دی تا چند روز خونریزی داشته باشید که کاملا طبیعی است.
مراحل کارگذاری آیودی در رحم
برخی از افراد تصور می کنند که قرار دادن آی یو دی در رحم ممکن است دردآور باشد.
متخصصان با مهارت زیادی که در این زمینه دارد این اطمینان را به مراجعین می دهند که ضمن کارگذاری آی یو دی هرگز صدمات و عوارض جانبی را متحمل نشده و می توانند از عملکرد دقیق آی یو دی اطمینان حاصل نمایند.
بعد از کارگذاری آی یو دی بهتر است که با متخصصین زنان مشورت کرده تا بهترین نوع آن را به شما معرفی کنند.
اما متخصصان قبل از قرار دادن این دستگاه در دهانه رحم بررسی می کنند تا مبادا فرد باردار باشد.
همچنین مهم است که هرگونه عفونت در رحم پاکسازی شده و فرد در شرایط کاملاً ایده آل برای کارگذاری آی یو دی اقدام خواهد کرد.
برای استفاده از آی یو دی متخصصان ابتدا تست پاپ اسمیر انجام می دهند.
با انجام این تست وضعیت و سلامت رحم به طور دقیق مشخص میشود و متخصصان با آگاهی بیشتری نسبت به وضعیت فرد می توانند اقدام به قرار دادن آی یو دی در رحم نمایند.
اگر همه چیز طبق روال و تحت نظر متخصصان پیش رود پزشک به فرد اعلام می کند که در روزهای آخر پریود و زمانی که دهانه رحم باز است باید برای قرار دادن iud در رحم اقدام کنند.
در این روزها وضعیت رحم در حد ایده بوده و کارگزاری آی یو دی با سهولت بیشتری انجام می پذیرد.
متخصصان در اولین قدم اسپکولوم را در کانال واژن قرار داده تا راحت تر به دهانه رحم دسترسی داشته باشند.
پس از آن متخصصان می توانند آی یو دی را به داخل رحم برده و در قسمت مناسب قرار دهند.
کارگذاری آی یو دی در رحم تنها چند دقیقه زمان نیاز دارد اما مهم است که پزشکان از مهارت کافی برخوردار باشند و آی یو دی را در موقعیت مناسب قرار دهند.
ممکن است در این روند کمی انقباضات رحمی حس شود اما مهم است بدانید که در این موقعیت هرگز دردهای طاقت فرسا اتفاق نمی افتد و این گرفتگی ها نهایتاً ظرف چند ساعت رفع می شوند.
چطور متوجه شویم آی یو دی در محل مناسب خود قرار گرفته است؟
جایگذاری نادرست آی یو دی اثرگذاری آن را از بین می برد و ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند.
آی یو دی دو نخ نازک دارد که بالاتر از دهانه واژن قرا دارد.
بعد از گذاشتن آی یو دی پزشک به شما توضیح می دهد که چطور با بررسی نخ ها متوجه شوید آی یو دی سرجای خودش قرار دارد.
در ماه اول جایگذاری آی یو دی باید چندین بار آن را بررسی کرده تا مطمئن شوید تکان نخورده است.
عوارض آی یو دی
هر کدام از روش هایی که برای پیشگیری از بارداری انجام میشوند ممکن است عوارضی کوتاه مدت یا بلند مدت را در پی داشته باشند.
اما آی یو دی یکی از روش های مطمئن و کم عارضه برای پیشگیری از بارداری می باشد.
اما ممکن است در مواردی افراد مشکلاتی را پس از استفاده از این دستگاه کوچک تجربه نمایند که از شایع ترین آنها می توان به لکه بینی و خونریزی اشاره کرد.
چنین عوارضی بعد از استفاده از آی یو دی کاملاً طبیعی است و نهایتاً ظرف چند روز بهبود پیدا می کند.
اما مهم است بدانید که اگر خونریزی در هر لحظه بیشتر شود و برای چندین روز به طور مکرر ادامه داشته باشد باید با پزشک صحبت کنید تا متخصصان بتوانند مشکل پیش آمده را برطرف نمایید.
گاهی اوقات در پی استفاده از آی یو دی درد در ناحیه شکم و رحم شدت می یابد.
در چنین موقعیتی به جای نگرانی تحت نظر متخصصان و با تجویز پزشک می توانید از انواع مسکن ها استفاده کنید این دردها نهایتاً طی چند ساعت تا چند روز رفع میشوند و وضعیت جسمانی فرد به حالت نرمال باز می گردد.
بعد از قرار گرفتن آی یو دی در رحم متخصصان نکات مهم را به افراد یادآور میشوند و توصیه های لازم را برای آنها بازگو کرده تا در صورت مواجهه با هرگونه عوارض احتمالی نگران نشوند.
ممکن است بعد از استفاده از آی یو دی در دوره های قاعدگی فرد خونریزی بیشتری را تجربه کند اما این عارضه نهایتاً با یک یا دو قاعدگی اتفاق می افتد و پس از آن فرد به روال طبیعی خواهد رسید.
اگر مشاهده می کنید که بعد از استفاده از آی یو دی ترشحات واژن بیش از حد طبیعی شده است جای نگرانی نیست و با گذر زمان و نهایتاً یک ماه بعد از استفاده از آی یو دی همه چیز به روال سابق باز می گردد، میزان ترشحات کمتر شده و به حد طبیعی خواهد رسید.
استفاده از آی یو دی بهتر است یا مصرف قرص؟
آی یو دی روشیبسیار مطمئن است که 99 درصد از بارداری جلوگیری می کند.
قرص ضدبارداری باید به صورت مداوم مصرف شود و مصرف آن برای همه افراد مناسب نیست.
لذا استفاده کرده از آی یو دی در مواردی روش بسیار مطمئن تری است.
همچنین احتمال بارداری ناخواسته در کسانی که از قرص ضدبارداری استفاده می کنند 20 برابر بیشتر از استفاده کردن از آی یو دی است.
برای افرادی که اصلا قصد بارداری ندارد آی یو دی روشی مناسب تر است.
برای تهیه کردن آی یو دی باید به داروخامنه ها یا مرکز بهداشت مراجعه کنید.
محدودیت های کارگذاری آی یو دی
بسیاری از بانوان تصور می کنند که استفاده از آی یو دی برای آنها فرایندی کاربردی و موثر است.
اما اگر تمایل به استفاده از آی یو دی دارید ابتدا باید با متخصصین فعال در حوزه زنان مشورت کنید.
ضمن بررسی سابقه پزشکی و وضعیت جسمانی متوجه شوید که آیا این شیوه برای جلوگیری از بارداری ایمن و مطمئن می باشد یا خیر.
در مواردی استفاده از آی یو دی به طور قطعی منع میشود.
اگر شخصی با وجود عفونت های لگنی بخواهد از این دستگاه کوچک استفاده کند از طرف متخصصان منع میشود زیرا احتمال بروز آسیب های وسیع و خطرناک افزایش پیدا کرده و ممکن است تا حد زیادی دردسر آفرین شود.
البته متخصصان قبل از کارگزاری آی یو دی از افراد می خواهند که یک آزمایش خون داده تا متوجه شوند که آیا باردار هستند یا خیر.
در صورت حاملگی استفاده از آی یو دی کاملاً ممنوع بوده و البته نیازی به استفاده از این دستگاه کوچک هم نخواهد بود.
حتماً می دانید که پیش از استفاده از آی یو دی متخصصان انجام تست پاپ اسمیر را الزامی می دانند و ضرورت انجام این آزمایش به دلیل بررسی وضعیت و سلامت رحم است.
اگر شخص با سرطان رحم یا دهانه رحم مواجه باشد استفاده از آی یو دی برای آنها خطر آفرین است.
متخصصان در این زمینه به افراد اعلام می کنند که این محدودیت بزرگ مانع از عملکرد طبیعی آی یو دی خواهد شد.
ناگفته نماند که اگر افراد با خونریزی های غیرطبیعی رحم با دلایل ناشناخته مواجه باشند تا زمانی که بهبودی کامل حاصل نشود نمی توانند از آی یو دی استفاده کنند.
البته اگر شخص با آسیب ها و ناهنجاری های رحمی مواجه باشد نباید از آی یو دی استفاده کند.
استفاده از آی یو دی برای تمامی کسانی که دارای رحم سپتوم دار، رحم دوشاخ و رحم تک شاخ هستند ممنوع است.
این نکته را به یاد داشته باشید که اگر فرد با رحم خیلی بزرگ یا خیلی کوچک مواجه باشد نمی تواند از آی یو دی استفاده کند.
زیرا آی یو دی ها سایز و ابعادی استاندارد دارند و ممکن است کارگذاری آی یو دی برای این بانوان عملکرد درستی نداشته باشد و قطعاً روش ایمن برای پیشگیری از بارداری نخواهد بود.
گاهی اوقات افراد با وجود آلرژی با مس کاندیدای مناسبی برای استفاده از آی یو دی نمی باشند.
اما این راه برای آنها وجود دارد که از آی یو دی های هورمونی استفاده کنند.
در هر صورت متخصصان معاینات، چکاپ ها و آزمایشات تخصصی را انجام داده تا متوجه شود که آیا فرد می تواند از انواع آی یو دی استفاده کند یا خیر.
استفاده کردن از آی یودی بعد از زایمان
طبق نظر پزشکان 4 هفته بعد از زایمان طبیعی و یا سزارین می توانید از آی یو دی مسی و یا هورمونی استفاده کنید.
در مواردی 48 ساعت بعد از زایمان نیز می توان از آی یو دی استفاده کرد.
زنانی که سقط جنین داشته اند می توانند بلافاصله از آی یو دی استفاده کنند.
عوارض و خطرات آی یو دی
تمامی پزشکان به بانوانی که تمایل به استفاده از آی یو دی دارند هشدارهای لازم را گفته و معایب و مزایای آی یو دی را نیز برای آنها بازگو می کنند.
در کنار تمامی مزایایی که آی یو دی برای بانوان دارد باید از خطرات و عوارض آن نیز آگاه باشید.
تا بتوانید دقیق تر و با وضعیت جسمانی مساعد برای استفاده از آن اقدام نمایید.
ممکن است افراد در پی کارگذاری آی یو دی برای مدت طولانی لکه بینی های شدیدو درد در لگن را تجربه کنند.
اما در مواردی اگر آی یو دی به درستی در رحم قرار داده نشود باعث سوراخ شدن رحم و بروز بیماری ها و مشکلات شدید و وسیع می شود.
گاهی اوقات به واسطه عملکرد نامناسب رحم و حتی تحرکات بدنی و روابط جنسی، ممکن است آی یو دی از جایگاه خود خارج شود.
پس مهم است که نصب دقیق آن توسط متخصصان با تجربه انجام شود در غیر این صورت ممکن است جابجا شدن آن باعث ایجاد دردهای شکمی شده و نهایتاً به بروز عفونت ختم میشود.
گاهاً پیش می آید که با وجود آی یو دی افراد حاملگی خارج از رحم را تجربه می کنند.
ممکن است بارداری در لوله های فالوپ اتفاق افتاده و رشد جنین در این بخش تا حد زیادی دردآور و خطرناک باشد.
متخصصان تاکید زیادی بر چک کردن موقعیت آی یو دی دارند.
زیرا ممکن است از جایگاه اصلی خود جابجا شده و احتمال بارداری برای بانوان وجود دارد.
متخصصانی چون دکتر نرجس شعاع حسنی بر اساس وضعیت جسمانی که دارید بهترین نوع آی یو دی را برای شما انتخاب می کنند.
گاهی ممکن است پزشک استفاده از آی یو دی را در موارد خاص مضر بداند و سایر روش ها را به بانوان توصیه کند.
طریقه برداشتن آی یو دی
زمانی که تصمیم به بارداری دارید و یا حس می کنید که آی یو دی جابجا شده است بهترین زمان برای برداشتن آی یو دی است.
برداشتن آی یو دی باید توسط پزشک انجام شود.
پزشک برای برداشتن آی یو دی نخ متصل به آن را کشیده و آن را از رحم خارج می کند.
ممکن است هنگام خارچ کردن آن احساس گرفتگی داشته باشید.
نکات تکمیلی
اینکه افراد نسبت به عملکرد نامناسب آی یو دی نگرانی داشته باشند امری کاملاً طبیعی است.
اما اگر در شرایط جسمانی مساعد و تحت نظر متخصصان برتر کارگذاری آی یو دی انجام شود این اطمینان به شخص داده میشود که هرگز خللی در عملکرد این دستگاه کوچک اتفاق نمی افتد.
توجه کنید که جابجایی آی یو دی امر غیر طبیعی است و در موارد بسیار محدود رخ می دهد.
اما مهم است که این دستگاه به درستی و در موقعیت مناسب قرار داده شود.
بسیاری از افراد از لکه بینی بعد کارگذاری آی یو دی ابراز نگرانی می کنند.
اما توجه کنید که این عارضه کاملاً طبیعی بوده و معمولاً در پی استفاده از آی یو دی هورمونی اتفاق می افتد.
هورمونی که از این دستگاه ساطع میشود ممکن است باعث ایجاد لک در صورت شود و حتی نوسانات هورمونی تا مدتی کوتاه در بدن طبیعی است.
به همین دلیل مهم است که افراد به محض استفاده از آی یو دی برای بررسی سلامت خود و حتی عملکرد این دستگاه آزمایشات و تصویربرداری های لازمه را انجام دهند.
استفاده از آی یو دی گاهاً با درد همراه است این دردها در قسمت تحتانی شکم و گاهاً در قسمت کمر احساس می شوند.
ممکن است بعد از استفاده از آی یو دی افراد در دوره قاعدگی درد کمر را تجربه کنند.
البته این عارضه به مرور زمان رفع میشود اما مهم است که در ماه های اولیه بعد از استفاده از آی یو دی از سلامت خود مراقبت کرده و هرگونه علائم غیر طبیعی و شدید را به پزشک گزارش دهید.
همواره این نکته را به یاد داشته باشید که استفاده از آی یو دی محدودیت سنی ندارند و افراد می توانند تا پیش از یائسگی هر زمان که تمایل داشته باشند از آی یو دی استفاده کنند.
بیماری های خاص و مشکلات رحمی مانعی جدی برای استفاده آی یو دی می باشند.
مهم است که بیماری های زمینه ای تحت کنترل درآمده و اگر وضعیت جسمانی بانوان در حد ایده آل باشد هیچگونه مانعی نداشته و فرد می تواند از عملکرد دقیق و بی نقص این دستگاه بهره مند شود.
به یاد داشته باشید که بعد از استفاده از آی یو دی فرد موظف است در زمان بندی تعیین شده از طرف پزشک برای بررسی این دستگاه کوچک به مراکز تصویربرداری مراجعه کند تا متخصصان تشخیص دهند که آیا این دستگاه در موقعیت مناسب قرار دارد یا نیاز است که جایگاه آن را اصلاح کنند.
ناگفته نماند که نخ انتهای آی یو دی در قسمت خارجی دهانه رحم قرار می گیرد.
حتی متخصصان با چشم غیر مسلح هم می توانند آن را رویت کنند، مهم است که این نخ در همان محدوده بماند.
اگر جابجایی برای آن اتفاق بیفتد نشان می دهد که آی یو دی از جایگاه اصلی خود خارج شده است.
