زایمان سزارین چیست؟
یکی از روش های انجام زایمان فرایندی به نام سزارین است که متخصصان از طریق انجام یک جراحی باز و ایجاد برش در ناحیه شکم و رحم اقدام به خروج نوزاد از رحم مادر می کنند.
فهرست مطالب
Toggleمهم است بدانید که اگر پزشکان این عارضه را برای مادران باردار مناسب بدانند قطعاً نشان دهنده یک محدودیت بسیار بزرگ است.
مادر تحت هیچ شرایطی نمی تواند زایمان طبیعی داشته باشد و بهترین گزینه برای حفظ سلامت مادر و نوزاد انجام زایمان به روش سزارین خواهد بود.
دلایل مختلفی برای انجام زایمان سزارین وجود دارد که مهمترین آنها را در ادامه مطلب برایتان شرح خواهیم داد.
البته عوارض و فواید انجام این شیوه زایمان را بازگو خواهیم کرد تا با آشنایی و آگاهی بیشتری در مورد این فرایند تخصصی برای انجام زایمان به مراکز درمانی مراجعه کنید.
زایمان سزارین برای تمامی بانوانی که در شرایط خاص قرار دارند روشی مناسب و کاربردی است.
متخصصان با وجود بیماری های زمینه ای و یا محدودیت های جسمانی این روش را انجام داده تا نوزاد به سلامت متولد شده و مادر از عوارض و خطرات جانبی محفوظ بماند.
اما نکته مهمی که در مورد زایمان سزارین باید بدانید این است که این جراحی به صورت بیهوشی و یا بی حسی انجام میشود و متخصصان در مدت زمان بسیار کوتاهی این جراحی را با بیهوشی کامل انجام داده و نهایتاً فرد با مراقبت یک هفته ای می تواند فعالیت های روزانه و مراقبت از نوزاد خود را آغاز کند.
سزارین چگونه انجام میشود؟
اگر متخصصان برای زایمان به بانوان توصیه کنند که روش سزارین را انجام دهند این سوال در ذهن بانوان نقش می بندد که مراحل انجام سزارین چیست؟
چگونه می توانند این جراحی حساس را به سلامت پشت سر بگذارند؟
اولین قدم برای انجام زایمان سزارین دریافت داروهای بی حسی یا بیهوشی است.
داروی بی حسی به نخاع تزریق میشود و بلافاصله بعد از تزریق، فرد حس قسمت تحتانی بدن را از دست داده و پزشک می تواند زایمان را آغاز کند.
پس از آن متخصصان با ایجاد برش در قسمت پایینی شکم چندین لایه را برش داده تا نهایتاً به رحم برسند.
برشی عمودی یا افقی را در سطح رحم ایجاد کرده و برای خروج نوزاد اقدام می کنند.
پس از خروج نوزاد، جفت و تمامی محتویات آن خارج شده و پزشک رحم را پاکسازی می کند و اقدامات لازم برای بخیه انجام میشود.
توجه کنید که متخصصان بلافاصله بعد از خروج نوزاد فرایند ساکشن بینی و دهان را انجام داده و بند ناف را از نوزاد جدا می کنند این کار باعث میشود تا نوزاد راه تنفس طبیعی داشته و مراقبت های اولیه آغاز میشود.
پس از آن متخصصان با بخیه های جذبی لایه های داخلی شکم مادر را به یکدیگر متصل کرده و بخش انتهایی آن با یک بخیه سطحی ترمیم میشود.
توجه کنید که بلافاصله بعد از زایمان نیاز است که فرد 6 ساعت از هیچ نوع ماده خوراکی استفاده نکند و سپس مایعات فراوان و آب میوه طبیعی مصرف کند تا علاوه بر پیشگیری از یبوست و فشار مضاعف به بخیه ها به پاکسازی بدن از داروهای بی حسی و بیهوشی کمک کند و پس از دفع گاز غذای جامد و رژیم غذایی معمولی شروع میشود.
روز بعد هنگام ترخیص، پانسمان ضد آب گذاشته می شود و با همان پانسمان می توانند استحمام کنند این مهم است که تا دو روز محل بخیه ها آب نخورد و بعد از دو روز پانسمان برداشته می شود که روزی دو بار باید بخیه ها مورد شست و شو قرار بگیرند و سپس با سشوار خشک شوند.
بعد از زایمان از شکم بندهای بعد از جراحی استفاده می شود.
یک هفته بعد از انجام زایمان شخص موظف است که برای کشیدن بخیه سطحی به پزشک مراجعه کند.
متخصصان تاکید دارند که طی این دوره در شرایطی کاملاً مساعد از مادر مراقبت شود تا مبادا بخیه ها با عفونت مواجه شوند.
فعالیت های سبکی همچون راه رفتن آرام مشکلی برای افراد ایجاد نمی کند و افراد به استراحت نسبی لازم دارند.
بعد از یک هفته الی 10 روز می توانند پیاده روی را به فعالیت های روزانه خود اضافه کنند.
مزایا سزارین
سزارین یا زایمان جراحی، یکی از روشهای رایج برای تولد نوزاد است که در موارد خاص یا برای سلامت مادر و نوزاد به کار میرود.
یکی از مزایای اصلی سزارین، پیشگیری از بروز مشکلات خطرناک در حین زایمان طبیعی است.
برای مثال، اگر نوزاد در وضعیت غیرطبیعی قرار داشته باشد (مثل وضعیت عرضی یا بریچ)، یا اگر زایمان طبیعی با درد شدید یا طولانی همراه باشد که سلامت مادر یا نوزاد را تهدید کند، سزارین میتواند گزینهای ایمن باشد.
در چنین شرایطی، سزارین بهعنوان یک راه حل اضطراری برای حفظ سلامت مادر و نوزاد استفاده میشود.
مزیت دیگر سزارین این است که در بسیاری از موارد زمان زایمان قابل پیشبینی است.
برخلاف زایمان طبیعی که ممکن است در هر لحظه شروع شود و تا ساعتها یا حتی روزها طول بکشد، در سزارین زمان دقیق زایمان مشخص است، که میتواند به راحتی برای مادر و کادر پزشکی برنامهریزی شود.
این ویژگی میتواند استرس مادر را کاهش دهد و فرآیند زایمان را برای بیمارانی که نگران لحظهی شروع زایمان هستند، راحتتر کند.
همچنین، این روش برای زنانی که تجربههای قبلی از زایمانهای پیچیده یا پرخطر داشتهاند، ممکن است بهعنوان یک گزینه ایمنتر و کنترلشدهتر مطرح شود.
سزارین همچنین میتواند در برخی موارد برای مادرانی که به دلایلی مانند بیماریهای مزمن (مانند بیماری قلبی، دیابت یا فشار خون بالا) به طور خاص نیاز به زایمان کنترلشده دارند، مناسب باشد.
در این موارد، پزشکان ممکن است سزارین را بهعنوان یک روش کمخطرتر برای جلوگیری از فشار بیشازحد روی بدن مادر یا جلوگیری از ایجاد مشکلات احتمالی در حین زایمان طبیعی توصیه کنند.
بهویژه برای مادرانی که در شرایط پزشکی خاصی قرار دارند، این نوع زایمان میتواند بهعنوان یک روش مطلوب و ایمن شناخته شود.
معایب سزارین
با وجود مزایای سزارین در برخی شرایط، این روش زایمان معایب خاص خود را نیز دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.
یکی از مهمترین معایب سزارین، احتمال بروز عوارض جراحی است. همانطور که در هر عمل جراحی دیگر، احتمال عفونت، خونریزی و آسیب به ارگانهای داخلی وجود دارد.
همچنین، در سزارین، معمولاً به مدت بیشتری برای بهبودی نیاز است و مادر بعد از عمل باید تحت مراقبت بیشتری قرار گیرد تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.
بهویژه در مواردی که چندین بار سزارین انجام شده باشد، خطر چسبندگیهای داخلی و آسیب به اندامهای دیگر مانند رودهها یا مثانه افزایش مییابد.
یکی دیگر از معایب سزارین، دوران نقاهت طولانیتر است.
برخلاف زایمان طبیعی که معمولاً مادر میتواند به سرعت به فعالیتهای روزمره خود بازگردد، در سزارین مادر نیاز به استراحت بیشتری دارد و ممکن است به مدت طولانیتر از داروهای مسکن برای کنترل درد استفاده کند.
علاوه بر این، به دلیل جراحی، حرکتهای مادر محدودتر است و ممکن است نتواند بهسرعت از تخت بلند شود یا به نوزاد خود در شیردهی کمک کند. این مشکلات میتواند برای مادران تازهزا نگرانکننده باشد و فشار بیشتری به آنها وارد کند.
در نهایت، سزارین ممکن است بهویژه در زایمانهای بعدی مشکلاتی ایجاد کند.
انجام سزارین برای اولین بار ممکن است احتمال نیاز به سزارین در زایمانهای آینده را افزایش دهد.
همچنین، در زایمانهای متعدد سزارین، احتمال بروز مشکلاتی مانند پارگی رحم یا نقص در جفت وجود دارد که میتواند بهویژه در دوران بارداریهای بعدی خطرناک باشد.
این عوامل موجب میشود که تصمیم به انجام سزارین باید با دقت و تنها در صورت لزوم گرفته شود، زیرا این روش همیشه بهترین انتخاب برای هر مادر و نوزاد نخواهد بود
مراقبت های قبل از سزارین
مراقبتهای قبل از سزارین بخش مهمی از آمادهسازی برای یک زایمان موفق و ایمن است.
یکی از اولین مراحل، مشاوره با پزشک و تیم پزشکی است تا تمامی اطلاعات لازم در مورد جراحی، خطرات احتمالی، و روند بهبودی به مادر داده شود.
پزشک باید سوابق پزشکی مادر را بررسی کرده و هرگونه بیماری مزمن مانند دیابت، فشار خون بالا، یا مشکلات قلبی را در نظر بگیرد.
علاوه بر این، مادر باید در مورد داروهایی که مصرف میکند، حساسیتها و آلرژیهای خود به پزشک اطلاع دهد تا از هرگونه عارضه ناخواسته جلوگیری شود.
همچنین، مادر باید از هرگونه توصیه پزشک در مورد تغییرات غذایی، ورزش یا پرهیزهای خاص قبل از جراحی پیروی کند.
یکی دیگر از نکات مهم قبل از سزارین، آمادهسازی فیزیکی است.
معمولاً پزشک از مادر میخواهد که حداقل 8 ساعت قبل از عمل چیزی نخورده یا ننوشد تا خطرات ناشی از بیهوشی کاهش یابد.
این کار کمک میکند که احتمال استفراغ یا خفگی در هنگام بیهوشی کم شود.
همچنین، گاهی اوقات پزشکان ممکن است داروهایی مانند آنتیبیوتیک برای پیشگیری از عفونت تجویز کنند که باید طبق دستور مصرف شوند.
مادر باید از استفاده از هرگونه لوسیون، کرم یا عطر در روز عمل پرهیز کند، زیرا این محصولات میتوانند بر فرآیند بیهوشی تأثیر بگذارند.
علاوه بر این، اغلب به مادر توصیه میشود که پیش از جراحی، موهای ناحیه شکم را بهطور کامل بتراشد یا بهصورت دقیق شستشو دهد تا خطر عفونت کاهش یابد.
در نهایت، بهطور روحی و روانی، مادر باید برای انجام عمل آماده باشد. سزارین میتواند برای بسیاری از زنان استرسزا باشد، بهویژه اگر این عمل اضطراری باشد.
لذا، ایجاد یک محیط حمایتی و آرام برای مادر، اعم از مشاوره روانشناسی یا گفتگو با پزشک در مورد ترسها و نگرانیها، میتواند به کاهش اضطراب کمک کند.
همچنین، مادر باید انتظار داشته باشد که در روز عمل، همراهی یا فردی برای حمایت از او در بیمارستان حضور داشته باشد.
این همراهی میتواند در کاهش نگرانیهای مادر و فراهم آوردن فضای امنتر در طول فرآیند جراحی کمک کند.
مراقبت های بعد از سزارین
بعد از انجام سزارین به دلیل شرایط خاصی که مادر دارد نیاز به مراقبت های بیشتر داشته تا دوره نقاهت را به سلامت سپری کند.
توجه کنید که بانوان بعد از سزارین چندین بخیه داخلی دارند که باید شرایط برای بهبود سریع تر آنها فراهم شود.
نکته بسیار مهم این است که در طی انجام زایمان سزارین مادر خونریزی های زیادی را تجربه می کند که برای بهبود زخم و جبران این خونریزی توصیه به مصرف مایعات فراوان، آب میوه های طبیعی و پروتئین ها می شود.
باید برای جبران خون از دست رفته از مواد غذایی مناسب و انواع مکمل های تجویزی توسط پزشک استفاده کنند.
نکته مهم این است که بعد از زایمان سزارین مصرف مایعات فراوان مسئله مهمی است که پزشک تاکید زیادی بر آن داشته تا شخص بتواند اثرات داروهای دریافتی را از بین ببرد.
بعد از انجام زایمان سزارین متخصصان چندین نکته مهم را به بانوان یادآور میشوند.
در قدم اول اینکه به هیچ عنوان فرد نباید فعالیت های سنگین انجام دهد زیرا فشاری مضاعف به بخیه ها وارد شده و باعث شکاف آنها و خونریزی های داخلی میشود.
همچنین تا ۶ الی ۸ هفته بعد از زایمان انجام رابطه جنسی ممنوع است زیرا احتمال آسیب رسیدن به بخیه ها وجود داشته و ممکن است فرد را به دردسر بیندازد.
اما بانوان بعد از زایمان سزارین باید به مدت یک هفته تمام مدت استراحت داشته باشند.
پس از آن تحرکات سبک و راه رفتن های آرام می تواند به بازگشت بدن به حالت اول کمک کند.
برخی از افراد سعی دارند برای بازگشت بدن به حالت اول بعد از زایمان از پوشش های تنگ و یا گن های سفت استفاده کنند، این کار اشتباه است و فشار زیادی به رحم و بخیه ها وارد می کند.
شما می توانید یک ماه بعد از انجام زایمان با استفاده از لباس های کشی و البته تنگ به جمع تر شدن بدن و نزدیک شدن عضلات شکمی کمک کنید البته زمان نیاز است و حدودا بعد از ۶ ماه رحم به حالت اول بازگشته و شکم فرد به حالت طبیعی خواهد رسید.
بعد از انجام سزارین فرد به یک مراقب نیاز دارد تا علاوه بر کمک به مادر فعالیت های مربوط به نوزاد را نیز انجام دهد، زیرا ممکن است مادر تا یک هفته به دلیل درد شکم نتواند فعالیت های نوزاد و مراقبت های او را انجام دهد.
همچنین میتوانید برای شیردهی به پهلو دراز کشیده تا مبادا فشاری را متحمل شوید.
بلافاصله بعد از ترخیص از بیمارستان فرد می تواند حمام کرده و محل زخم و بتادینی که در سطح پوست وجود دارد را شستشو دهد.
اما توجه کنید که نباید تا چند روز به پانسمان موجود بر روی بخیه دست بزنید زیرا ممکن است با تجمع رطوبت و آلودگی در این بخش، فرد با عفونت مواجه شود.
مصرف انواع خوراکی های مقوی، مایعات فراوان، آبمیوه های ارگانیک و انواع غذاها با طبع گرم به بهبود سریع تر زخم ها کمک می کند و دوره نقاهت، آسان تر و بدون دردسر سپری خواهد شد.
عوارض سزارین
انجام هرگونه جراحی باز در سطح بدن عواقب و عوارضی در پی دارد که افراد با توجه به وضعیت جسمانی و عملکرد پزشک ممکن است این آسیب ها را از حد خفیف تا شدید تجربه کنند.
اما از شایع ترین عوارض زایمان سزارین باید به نفخ معده و یبوست های شدید اشاره کرد.
به همین دلیل است که پزشکان بعد از سزارین تاکید زیادی بر مصرف مایعات فراوان دارند.
از طرف دیگر ممکن است افراد حتی بعد از انجام زایمان تا مدت یک ماه خونریزی را تجربه کنند البته این خونریزی به مرور زمان کمتر میشود و در حد لکه بینی ادامه خواهد یافت.
اما بروز کم خونی بعد از سزارین کاملاً شایع است و نیاز است که افراد از مکمل های حاوی آهن استفاده کنند.
نیاز است که بعد از انجام سزارین افراد از انواع داروهای حاوی آنتی بیوتیک استفاده کنند.
همواره بانوان باید تلاش کنند تا مبادا با عفونت مواجه شوند تا مجبور نباشند دوز مصرف آنتی بیوتیک را افزایش دهند.
همچنین ممکن است برخی از بانوان بعد از انجام سزارین آسیب هایی را در ناحیه مثانه و روده تجربه کنند که این مسئله برای آنها کاملا خطرناک و جدی بوده و ممکن است فرد وارد پروسه های درمانی دیگری شود.
از دیگر عوارض شایع زایمان سزارین در لاهیجان باید به واکنشات نامناسب نسبت به داروهای دریافتی اشاره کرد.
همچنین احتمال بروز افسردگی بعد از زایمان برای بانوانی که سزارین انجام داده اند بیشتر است و حتی ممکن است در صورت عدم تجربه پزشک و آگاهی محدود حین زایمان آسیب های مختلفی به نوزاد وارد شود.
اغلب متخصصان بر این باورند که هر گونه جراحی در بدن نیازمند مراقبت های تخصصی است تا مبادا فرد با لخته شدن خون مواجه شود و نهایتاً گرفتگی در عروق و شریان اصلی به آسیب های جدی منتهی شود.
برخی از متخصصان معتقدند که انجام سزارین شانس ابتلا به چسبندگی رحم را افزایش می دهد و مهم است که این عمل با مهارت کافی انجام شود و متخصصان این جراحی را با دقت انجام داده تا مبادا اختلال و مشکلات خطرناک سلامت رحم را تهدید کند.
اما تمامی عوارض گفته شده کاملاً شایع و کم خطر هستند و با یک دوره مراقبت تخصصی بهبود می یابند.
اما عوارض بعد از زایمان سزارین زمانی خطرناک است که در کنار تمامی مشکلات گفته شده فرد سردردهای شدید و یا تب و لرز را تجربه کند و در اطراف برش های ایجاد شده بر سطح شکم قرمزی، تورم و چرک را مشاهده کند.
در چنین موقعیتی باید برای درمان های فوری و تخصصی به پزشک خود مراجعه کنید.
همچنین درد هنگام ادرار کردن و یا خونریزی های شدید واژن علائم و نشانه های خوبی نخواهند بود.
اگر درد بسیار زیادی را در یک یا هر دو سینه تجربه می کنید حتماً مشکلات پیش آمده را با پزشک در میان بگذارید.
راهکاری جهت بهبود بخیه ها
بسیاری از بانوان با این دغدغه مواجه هستند که آیا بعد از سزارین جای بخیه در سطح پوست باقی می ماند یا خیر.
مهم است بدانید که ایجاد یک برش در سطح بدن قطعاً با جای زخم یا اسکار همراه است.
اما شما می توانید با چند مراقبت ساده به بهبود جای زخم کمک کرده و به مرور زمان آثاری از آن در سطح پوست باقی نخواهد ماند.
قبل از هر چیز مهم است که از ایجاد عفونت در بخیه ها جلوگیری کنید.
می توانید با خشک کردن رطوبت از این عارضه پیشگیری کرده و به روند بهبود زخم ها را سرعت ببخشید.
بعد از استحمام می توانید با باد گرم سشوار محل بخیه ها را به طور کامل خشک کرده و تا بهبودی کامل بهتر است از لباس های آزاد استفاده کنید تا با انتقال هوا از تجمع رطوبت پیشگیری نمایید.
اگر نیاز است که سطح بخیه با پانسمان پوشانده شود روزانه چند مرتبه پانسمان را تعویض کنید زیرا رفع آلودگی علاوه بر بهبود سریع تر باعث میشود تا هرگز جای زخم باقی نماند.
اما بعد از بهبود کامل می توانید از انواع کرم های ترمیم کننده استفاده کنید.
متخصصان معتقدند که علاوه بر این کرم ها با لیزر درمانی و پلاسماتراپی هم می توانید باقیمانده جای بخیه ها را برطرف کنید.
برخی از راهکارهای ساده مانند ماساژ ناحیه بخیه، باعث خونرسانی بیشتر به این قسمت شده و روند بهبود زخم ها را سرعت می دهد.
اگر در این کار تداوم داشته باشید به مرور زمان شاهد رفع کامل جای بخیه خواهید بود.
اما متخصصان می توانند با تزریق استروئید جای زخم های بزرگ را بهبود دهند.
البته باید این تزریق را به صورت ماهانه و چندین بار انجام دهید تا نتیجه ای که انتظار دارید حاصل شود.
سوالات متداول
آیا در طول سزارین چیزی احساس خواهم کرد؟
با توجه به این که از کمر به پایین بی حسی اتفاق می افتد و مادران در طول زایمان بیدار هستند در حین سزارین هیچ دردی احساس نمی کنند اما در حدی که احساس کنید چیزی روی بدن کشیده می شود و یا کمی فشار به شما بیاید.
سزارین برای چه کسانی مناسب است؟
تمامی بانوانی که در بارداری های قبل، زایمان را به صورت سزارین تجربه کرده اند در بارداری بعدی نمی توانند از روش طبیعی استفاده کنند.
اما برخی از بانوان بنا به دلایل مختلف بیماری های خاصی همچون دیابت و یا فشار خون را در بارداری تجربه می کنند.
این افراد کاندیدای مناسبی برای زایمان طبیعی نخواهند بود و تنها راه چاره انجام سزارین است.
علاوه بر محدودیت هایی که بانوان دارند وضعیت قرار گرفتن جنین در رحم هم مهم است.
اگر جنین در حالت عمودی و با پا قرار بگیرد و یا در رحم مادر به صورت افقی قرار گرفته باشد شرایط برای زایمان طبیعی فراهم نیست و متخصصان می توانند زایمان سزارین در رشت را انجام دهند و نوزاد را به سلامت از رحم مادر خارج کنند.
از طرف دیگر برای دو یا چند قلوزایی روش طبیعی گزینه مناسبی نمی باشد.
متخصصانی چون دکتر نرجس شعاع حسنی برای حفظ سلامت مادر و نوزادان روش سزارین را انجام داده تا مادر آسیب های کمتری متحمل شود.
بعد از سزارین جای بخیه باقی می ماند؟
در سزارین با وجود ایجاد دو برش در بدن برای در آوردن سر نوزاد از بین رفتن جای بخیه بسیار زمان بر خواهد بود.
هر چه زمان بیشتری سپری شود، ترمیم آنها بیشتر و اسکار ناشی از آنها کمتر خواهد شد.